Nứt kẽ hậu môn: Chẩn đoán và Phác đồ điều trị hiệu quả
Bạn cảm thấy đau rát mỗi lần đi vệ sinh, đôi khi thấy có vết máu tươi dính trên giấy? Đó có thể là dấu hiệu của nứt kẽ hậu môn – một vấn đề thường gặp nhưng thường bị bỏ qua. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách điều trị hiệu quả để thoát khỏi tình trạng khó chịu này.
Tổng quan về bệnh nứt kẽ hậu môn
Hình ảnh của bệnh nứt kẽ hậu môn
1. Khái niệm
Nứt kẽ hậu môn là tình trạng xuất hiện vết rách hoặc vết nứt tại lớp niêm mạc ống hậu môn. Đây là hậu quả thường gặp ở người bị táo bón, đặc biệt khi đi ngoài phải rặn mạnh, phân khô cứng hoặc có kích thước lớn gây đau và chảy máu.
Bệnh nứt kẽ hậu môn có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào, song phổ biến hơn cả là ở trẻ nhỏ. Phần lớn các trường hợp có thể tự thuyên giảm với các biện pháp điều trị đơn giản như điều chỉnh chế độ ăn uống và dùng thuốc hỗ trợ. Tuy nhiên, nếu bệnh kéo dài hoặc có biến chứng, có thể cần đến can thiệp y khoa chuyên sâu, bao gồm dùng thuốc hoặc phẫu thuật.
2. Chuẩn đoán bệnh nứt kẽ hậu môn
Dựa trên mức độ đau và thời gian tồn tại của triệu chứng, nứt kẽ hậu môn được phân loại thành hai thể:
- Nứt kẽ hậu môn môn cấp tính: Đây là giai đoạn sớm của bệnh, khi vết nứt còn nông, nhỏ và chỉ gây viêm nhẹ tại chỗ. Các triệu chứng thường kéo dài không quá 6 tuần với cảm giác đau rát rõ rệt mỗi lần đại tiện. Tuy mức độ tổn thương còn nhẹ nhưng nếu không được điều trị đúng cách, tình trạng dễ tiến triển sang giai đoạn mãn tính.
- Nứt kẽ hậu môn mãn tính: Khi bạn thấy vết rách tồn tại trên 6 tuần với kích thước rộng và sâu hơn thì lúc này bệnh nứt kẽ hậu môn đã bước vào giai đoạn mãn tính. Người bệnh phải chịu những cơn đau thắt khó chịu và tái phát thường xuyên, gây mệt mỏi và ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày.
3. Các triệu chứng thường gặp của bệnh nứt kẽ hậu môn
Triệu chứng của nứt kẽ hậu môn thường rất điển hình và có thể nhận biết dễ dàng qua các dấu hiệu và biểu hiện sau đây:
- Trước hết, người bệnh sẽ thấy xuất hiện những vết rách rõ ràng trên vùng da xung quanh hậu môn, có thể quan sát bằng mắt thường.
- Kèm theo đó là cảm giác đau nhói, đặc biệt mỗi khi đi đại tiện, cơn đau có thể kéo dài từ vài phút đến cả ngày, gây khó chịu liên tục.
- Ngoài ra, cục phân đầu tiên luôn cứng khiến việc đại tiện trở nên khó khăn hơn.
- Máu có thể lẫn trong phân, dính trên giấy vệ sinh hoặc xuất hiện dưới dạng nhỏ giọt, làm ướt bồn cầu sau mỗi lần đi đại tiện.
- Bệnh nhân còn có thể cảm thấy ngứa ngáy và nóng rát quanh vùng hậu môn.
- Đôi khi, ở gần vết nứt còn xuất hiện một khối u nhỏ, gây phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày.
Phác đồ điều trị bệnh nứt kẽ hậu môn hiệu quả
Tình trạng nứt kẽ hậu môn thường lành tính, có thể tự hồi phục nếu được chăm sóc đúng cách tại nhà. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đặc biệt khi người bệnh gặp phải những cơn đau kéo dài, việc điều trị y khoa chuyên sâu là điều cần thiết để ngăn ngừa biến chứng và giúp phục hồi nhanh chóng.
Dưới đây là một số phương pháp được sử dụng trong điều trị bệnh nứt kẽ hậu môn:
1. Điều trị bằng thuốc
Việc sử dụng thuốc đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng, giảm đau và hỗ trợ liền vết thương. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu và tránh tác dụng phụ không mong muốn, người bệnh nên thăm khám chuyên khoa để được các bác sĩ hướng dẫn cụ thể. Những loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị nứt kẽ hậu môn bao gồm: Proctolog, Tetracycline, Nitroglycerin, anusol-Hc,...Ngoài ra, các bác sĩ có thể sử dụng các loại thuốc sau đây để đẩy lùi căn bệnh này:
- Các thuốc làm mềm phân như Bisacodyl, Duphalac,... giúp cải thiện tình trạng táo bón – nguyên nhân hàng đầu khiến vết nứt thêm nghiêm trọng. Việc đi đại tiện dễ dàng sẽ giảm thiểu tổn thương cơ học lên vùng hậu môn.
- Khi có dấu hiệu viêm nhiễm, sưng đau hoặc chảy dịch ở vùng hậu môn, các thuốc chống viêm như Cefadroxil, Cephalexin, Cefixime hoặc Czfazolin có thể được chỉ định nhằm kiểm soát vi khuẩn, ngăn ngừa bội nhiễm.
- Bên cạnh đó, nếu các cơn đau kéo dài và không có dấu hiệu không thuyên giảm thì bác sĩ sẽ dùng các thuốc giảm đau như Lidocain, Anusol-Hc, oxit kẽm được dùng bôi ngoài da.
2. Can thiệp ngoại khoa (Phẫu thuật)
Trong những trường hợp vết nứt không liền sau thời gian dài điều trị nội khoa hoặc trở thành bệnh lý mãn tính, can thiệp phẫu thuật là lựa chọn cần thiết nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Cụ thể như sau:
- Nong hậu môn giúp nới cơ vòng hậu môn.
- Phẫu thuật cắt cơ vòng trong: Đây là phương pháp được áp dụng phổ biến, thực hiện bằng cách tạo một vết cắt bên lòng trong của cơ vòng có chiều dài tương đương với vết nứt
- Tiểu phẫu cắt vết nứt rồi dùng chỉ khâu lại: Bác sĩ sử dụng dao phẫu thuật để cắt phần vết nứt, sau đó khâu lại bằng chỉ y khoa. Phương pháp này thường được kết hợp với mở cơ vòng trong và vẫn cần phối hợp dùng thuốc kháng viêm sau mổ để giảm sưng đau và ngừa biến chứng.
Hy vọng rằng bài viết trên đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh nứt kẽ hậu môn cũng như các phương pháp điều trị bệnh. Nếu bạn cần được tư vấn thêm, hãy gọi ngay cho Phòng Khám Đa Khoa Nam Định để nhận được lời khuyên phù hợp.