Bệnh xã hội là gì? Dấu hiệu nhận biết & những bệnh phổ biến

Tham vấn y khoa: Bác sĩ Đinh Quang Tiến

Bệnh xã hội là gì luôn là thắc mắc của nhiều người khi nghe đến những căn bệnh lây truyền qua đường tình dục nguy hiểm. Đây là nhóm bệnh không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nặng nề nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm, dấu hiệu nhận biết và những bệnh xã hội phổ biến hiện nay để có cách phòng tránh hiệu quả.

Thực hư bệnh xã hội là gì?

bệnh xã hội là gì

Bệnh xã hội, còn được biết đến với tên gọi bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs), là thuật ngữ chỉ nhóm bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng, chủ yếu thông qua quan hệ tình dục không an toàn. Các tác nhân gây những bệnh này rất đa dạng, có thể là vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng.

Ngoài con đường quan hệ tình dục, bệnh xã hội cũng có thể lây qua đường máu, tiếp xúc trực tiếp với vết thương hở, lây  từ mẹ sang con hoặc qua việc dùng chung kim tiêm và đồ dùng cá nhân với người nhiễm bệnh.

Đặc điểm của các bệnh xã hội đó là tốc độ lây truyền nhanh, khó kiểm soát và nếu không phát hiện, điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nặng nề như vô sinh, suy giảm miễn dịch, thậm chí đe dọa tính mạng của người bệnh.

Dấu hiệu nhận biết & những bệnh xã hội phổ biến

Những căn bệnh xã hội thường gặp hiện nay bao gồm:

1. Sùi mào gà

Sùi mào gà là một trong những căn bệnh xã hội khá phổ biến, do virus Human Papillomavirus (HPV) gây ra. Nguyên nhân trực tiếp gây bệnh sùi mào gà là sự xâm nhập của virus HPV, chủ yếu là các chủng nguy cơ thấp như type 6 và 11.

Con đường lây nhiễm phổ biến nhất của sùi mào gà là thông qua quan hệ tình dục không an toàn qua âm đạo, hậu môn hoặc đường miệng. Ngoài ra, virus HPV cũng có thể truyền từ mẹ sang con khi sinh thường, mặc dù tỷ lệ này ít gặp hơn.

Thời gian ủ bệnh của sùi mào gà khá lâu, có thể vài tuần hoặc vài tháng nhưng có khi kéo dài đến cả năm. Triệu chứng đặc trưng của bệnh là sự xuất hiện của các nốt mụn sùi hoặc u nhú nhỏ li ti, màu hồng nhạt, không gây đau hay ngứa ngáy. Chúng thường mọc ở âm hộ, âm đạo, cổ tử cung, vùng bẹn, hậu môn và đôi khi lan sang các vị trí khác như khoang miệng, lưỡi, mắt hay vùng họng.

Khi bệnh tiến triển, các nốt sùi này dần to lên, kết thành từng mảng với hình dạng giống mào gà hoặc hoa súp lơ, bề mặt ẩm ướt, dễ rỉ dịch hoặc chảy máu khi chạm vào. Một số trường hợp còn kèm theo cảm giác ngứa rát, mùi hôi khó chịu hoặc tăng tiết dịch âm đạo bất thường, gây nhiều phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày.

2. Giang mai

Giang mai là một bệnh lây truyền qua đường tình dục do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra. Thời gian ủ bệnh trung bình khoảng 3–4 tuần trước khi có biểu hiện rõ rệt. Con đường lây truyền chính là quan hệ tình dục không an toàn với người mang vết loét giang mai (săng giang mai) hoặc các thương tổn chứa xoắn khuẩn.

Ngoài ra, bệnh còn có thể lây từ mẹ sang con trong giai đoạn thai kỳ hoặc khi sinh, gây ra hậu quả nghiêm trọng cho thai nhi và trẻ sơ sinh. Việc  lây qua đường máu như truyền máu hoặc dùng chung kim tiêm cũng có thể xảy ra nhưng ít phổ biến hơn. Bệnh giang mai tiến triển theo ba giai đoạn chính với mức độ ngày càng phức tạp. Cụ thể như sau:

  • Giai đoạn 1: Người bệnh xuất hiện vết loét hoặc vết trợt nông (săng giang mai), bề mặt nhẵn, hình tròn hoặc hình bầu dục, có màu đỏ hay màu hồng, thường không đau và không ngứa. Những tổn thương này có thể tự biến mất trong vòng 3–6 tuần, khiến bệnh nhân chủ quan cho rằng bệnh đã khỏi, từ đó bỏ lỡ “thời điểm vàng” để được điều trị sớm.
  • Giai đoạn 2: Thường khởi phát sau giai đoạn đầu khoảng 6–8 tuần. Đặc trưng là sự xuất hiện của các nốt ban hồng nhạt giống cánh hoa đào, chúng thường phân bố ở ngực, bụng, lưng hoặc miệng. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng toàn thân như mệt mỏi, sốt, đau đầu, sụt cân, rụng tóc, đau cơ…
  • Giai đoạn cuối: Đây là giai đoạn nặng nề nhất, xảy ra khi xoắn khuẩn giang mai tấn công vào các cơ quan nội tạng như não, tim, gan, cơ bắp, thần kinh...và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Giai đoạn này thường xuất hiện sau 3–15 năm nếu bệnh không được điều trị, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh.

3. Mụn rộp sinh dục

Mụn rộp sinh dục cũng là một bệnh xã hội thường gặp, do virus Herpes Simplex (HSV) gây ra. Virus HSV có 2 loại chính đó là: HSV-1 (thường gây mụn rộp ở môi, miệng) và HSV-2 (là nguyên nhân chính gây mụn rộp ở vùng sinh dục).

bệnh xã hội là gì

Hình ảnh của bệnh mụn rộp sinh dục

Điểm đặc biệt của bệnh là virus HSV sau khi xâm nhập có khả năng tồn tại suốt đời trong cơ thể và thường tái phát khi hệ miễn dịch của người bệnh suy yếu. Hiện nay, dù chưa có phương pháp điều trị triệt để căn bệnh này, song các thuốc kháng virus có thể giúp giảm triệu chứng, hạn chế tần suất tái phát và giảm nguy cơ lây nhiễm cho người khác.

Sau khi tiếp xúc với mầm bệnh, thời gian ủ bệnh của mụn rộp sinh dục thường dao động từ 2-20 ngày, trung bình khoảng 1 tuần. Triệu chứng ban đầu thường là những mụn nước nhỏ li ti mọc ở vùng sinh dục, đùi, mông hoặc miệng. Các mụn nước chứa dịch trong, có thể gây ngứa và dễ vỡ, tạo thành vết loét đau rát và có thể để lại sẹo gây mất thẩm mỹ cũng như ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh.

Ngoài các tổn thương đặc trưng tại chỗ, người mắc mụn rộp sinh dục còn có thể gặp các biểu hiện toàn thân như tiểu buốt, tiết dịch âm đạo bất thường, sốt nhẹ, đau cơ, đau đầu, sưng hạch bạch huyết ở vùng bẹn…

4. Bệnh lậu

Bệnh lậu là bệnh lây truyền qua đường tình dục do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Con đường lây nhiễm chính là quan hệ tình dục không an toàn qua âm đạo, hậu môn hoặc đường miệng. Ngoài ra, bệnh còn có thể truyền từ mẹ sang con trong thai kỳ hoặc khi sinh, lây qua máu, vết thương hở. Việc dùng chung đồ dùng cá nhân như khăn tắm, đồ lót hay dụng cụ tình dục với người bệnh cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh lậu.

Các biểu hiện của bệnh thường xuất hiện trong vòng 2–14 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn lây, mặc dù vậy không phải ai nhiễm bệnh cũng có triệu chứng rõ ràng. Biểu hiện của bệnh còn có sự khác biệt giữa nam và nữ. cụ thể:

  • Ở nam giới, triệu chứng của bệnh lậu thường khởi phát sau khoảng một tuần. Người bệnh thường có cảm giác nóng rát hoặc đau buốt mỗi khi đi tiểu tiện, kèm sưng đau dọc niệu đạo, dương vật hoặc tinh hoàn. Một dấu hiệu đặc trưng nữa đó là dương vật tiết dịch mủ màu trắng đục, xuất hiện rõ nhất vào buổi sáng hoặc sau khi đi tiểu kèm theo tình trạng tiểu rắt.
  • Ở nữ giới, thời gian ủ bệnh thường dài hơn và triệu chứng thường kín đáo do cấu tạo phức tạp của cơ quan sinh dục. Bệnh nhân có thể gặp tình trạng tiểu buốt, đi tiểu nhiều lần, khí hư ra nhiều với màu trắng đục, vàng nhạt hoặc màu xanh, có mùi hôi tanh khó chịu. Ngoài ra, một số người còn có xuất huyết âm đạo bất thường, đau khi giao hợp và đau vùng bụng dưới.

Trong trường hợp quan hệ tình dục qua đường miệng với người nhiễm bệnh, bệnh nhân có thể bị đau họng, sưng viêm, tình trạng giống viêm họng nhưng nặng hơn và kéo dài. Với những trường hợp quan hệ qua đường hậu môn, biểu hiện có thể là ngứa ngáy vùng hậu môn, chảy dịch hoặc chảy máu khi đi đại tiện. Ngoài các triệu chứng tại chỗ, bệnh nhân còn có thể bị mệt mỏi toàn thân, sốt nhẹ, nổi hạch ở bẹn, chán ăn và sụt cân,……ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Với những thông tin trên, hy vọng người bệnh sẽ hiểu rõ về bệnh xã hội là gì? Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại liên hệ với Phòng Khám Đa Khoa Nam Định để được tư vấn.

Thông tin liên hệ:

  • Địa chỉ: 181 Song Hào, Trường Thi, Ninh Bình
  • Website: http://dakhoanamdinh.com.vn
  • Điện thoại: (0228) 730 6888
  • Thời gian làm việc: 08:00-20:00 (tất cả các ngày trong tuần, bao gồm Lễ Tết - Không nghỉ trưa)