Phân loại khí hư bình thường và bất thường: nguyên nhân, cách điều trị

Khí hư (hay còn gọi là dịch tiết âm đạo, huyết trắng) là một phần tự nhiên của cơ thể phụ nữ, đóng vai trò duy trì sự cân bằng sinh học trong hệ thống sinh sản. Tuy nhiên, sự thay đổi về màu sắc, mùi hoặc kết cấu của khí hư có thể là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang gặp vấn đề về sức khỏe phụ khoa.

Để hiểu rõ hơn, chúng ta hãy cùng đi sâu vào phân tích chi tiết các loại khí hư bất thường cũng như nguyên nhân gây ra những tình trạng này và cách điều trị hiệu quả

Thế nào là khí hư bình thường?

Khí hư là chất dịch được tiết ra từ các tuyến nhỏ nằm ở âm đạo và cổ tử cung. Nó thực hiện chức năng tự làm sạch, loại bỏ các tế bào cũ và mảnh vụn nhằm duy trì sự cân bằng và bảo vệ hệ sinh sản khỏi những tác nhân gây hại.

Khí hư sinh lý hay dịch âm đạo bình thường sẽ có màu trắng sữa hoặc trong suốt và có thể ngả vàng nhẹ khi tiếp xúc với không khí. Đây là một hiện tượng hoàn toàn bình thường và quan trọng hơn cả là nó không gây ra bất kỳ cảm giác khó chịu, ngứa ngáy hay mùi hôi nào.

Khí hư bất thường là gì? Các loại khí hư bất thường mà chị nên biết

Hình ảnh khí hư bất thường

Khí hư bất thường là sự thay đổi về lượng, màu sắc, mùi hoặc độ đặc của khí hư, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang gặp vấn đề. Dưới đây là các tình trạng khí hư bất thường mà chị nên biết:

1. Khí hư bất thường về màu sắc

Bất kỳ sự thay đổi nào về màu sắc của khí hư đều cần được chú ý kỹ lưỡng vì chúng có thể là dấu hiệu tiềm ẩn của những bệnh lý phụ khoa ở vùng kín:

• Khí hư màu trắng đục và vón cục thường xuất hiện kèm theo ngứa ngáy và khó chịu ở vùng kín, đặc biệt trong trường hợp nhiễm nấm Candida. Đây là loại nấm men tự nhiên có mặt trong âm đạo nhưng khi phát triển quá mức, chúng sẽ gây ra tình trạng viêm nhiễm. Viêm âm đạo do nấm Candida là một trong những bệnh viêm nhiễm vùng kín phổ biến nhất mà phụ nữ thường gặp.
• Khí hư màu vàng hoặc xanh kèm theo mùi hôi cũng là một dấu hiệu đáng lo ngại. Các bệnh lý thường liên quan đến biểu hiện này bao gồm lậu, Chlamydia, viêm vùng chậu…..
• Khí hư màu nâu hoặc đỏ thường liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, khi màu sắc này xuất hiện ngoài kỳ kinh nguyệt, nó có thể là dấu hiệu của những bệnh lý như viêm âm đạo, viêm lộ tuyến cổ tử cung, lạc nội mạc tử cung, polyp cổ tử cung….
• Khí hư màu xám với mùi tanh như cá là biểu hiện điển hình của viêm âm đạo do vi khuẩn. Tình trạng này thường xảy ra khi hệ vi sinh vật trong âm đạo mất cân bằng, dẫn đến sự phát triển quá mức của vi khuẩn gây bệnh.

2. Khí hư bất thường về mùi

Mùi của khí hư có thể thay đổi nhẹ tùy thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt hoặc tình trạng sức khỏe nhưng có những mùi đặc trưng báo hiệu sự bất thường mà chị em cần lưu ý:

• Khí hư có mùi hôi kèm theo cảm giác ngứa rát và khó chịu khi quan hệ tình dục thường liên quan đến nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm nấm Candida hoặc viêm âm đạo do vi khuẩn. Đây là hai nguyên nhân phổ biến gây ra mùi hôi đặc trưng và cần được điều trị ngay để tránh viêm nhiễm lan rộng.
• Khí hư có mùi tanh như cá cũng là dấu hiệu đặc trưng của viêm âm đạo do vi khuẩn. Mùi này thường xuất hiện rõ ràng hơn sau khi quan hệ tình dục hoặc trong thời kỳ kinh nguyệt.
• Mùi kim loại xuất hiện sau kỳ kinh nguyệt hoặc sau quan hệ tình dục thường không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu mùi này kéo dài hoặc đi kèm với các triệu chứng như ngứa rát, đau hoặc chảy máu bất thường ở vùng kín thì chị em cần đến bác sĩ ngay để được kiểm tra.

3. Khí hư bất thường về kết cấu

Kết cấu của khí hư cũng có thể thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt và các yếu tố khác nhưng sự thay đổi bất thường về kết cấu có thể cảnh báo các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe phụ khoa:

• Khí hư đặc, vón cục như phô mai vụn là dấu hiệu điển hình của nhiễm nấm Candida. Nghiên cứu chỉ ra rằng, khoảng 75% phụ nữ sẽ gặp phải ít nhất một lần nhiễm nấm âm đạo trong đời. Khi nhiễm nấm Candida, khí hư thường kèm theo ngứa ngáy và đỏ rát.
• Khí hư loãng như nước có thể là hiện tượng bình thường trong thời kỳ rụng trứng, nhưng nếu đi kèm với ngứa, rát, mùi hôi hoặc đau khi quan hệ tình dục, đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc bệnh lý nghiêm trọng hơn
• Khí hư có bọt, thường có màu vàng hoặc xanh, kèm theo mùi hôi và ngứa ngáy, là dấu hiệu của nhiễm trùng Trichomonas – một bệnh lây truyền qua đường tình dục. Đây là bệnh cần được điều trị sớm để ngăn ngừa các biến chứng về sức khỏe sinh sản.

Tóm lại, việc nhận biết các biểu hiện bất thường của khí hư là cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe phụ khoa của phụ nữ. Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường về màu sắc, mùi hoặc kết cấu của khí hư, cần tìm kiếm sự tư vấn y tế ngay để đảm bảo sức khỏe sinh sản luôn được duy trì ở trạng thái tốt nhất.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng khí hư bất thường

Nguyên nhân gây ra tình trạng khí hư bất thường có thể đến từ nhiều yếu tố phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe phụ khoa của phụ nữ. 

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng khí hư bất thường

Các nguyên nhân chính dẫn đến sự thay đổi khí hư bao gồm:

1. Vệ sinh vùng kín chưa đúng cách

Việc vệ sinh vùng kín không thường xuyên hoặc không đúng cách có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển. Sử dụng các dung dịch vệ sinh có tính kiềm cao cũng làm mất cân bằng độ pH trong âm đạo, khiến lợi khuẩn bị tiêu diệt, dẫn đến khí hư tiết ra nhiều hơn nhằm cố gắng làm sạch vùng kín. Khi tình trạng này kéo dài, khí hư có thể thay đổi về cả tính chất và màu sắc, báo hiệu một sự mất cân bằng nguy hiểm.

2. Quan hệ tình dục không an toàn hoặc lây bệnh từ đối tác

Trong nhiều trường hợp, đối tác có thể là nguồn gốc lây lan các bệnh nhiễm trùng như lậu, giang mai, nhiễm trùng roi, hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Quan hệ tình dục không an toàn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh này, dẫn đến sự thay đổi bất thường của khí hư. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra viêm nhiễm phụ khoa và cần được xử lý kịp thời.

3. Stress và căng thẳng

Nhiều chị em không nhận ra rằng stress kéo dài cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe vùng kín. Khi căng thẳng, nồng độ hormone estrogen biến đổi, gây rối loạn hệ thống sinh lý, trong đó bao gồm việc tăng hoặc giảm lượng khí hư, làm thay đổi mùi và độ đặc của dịch âm đạo.

4. Tác dụng phụ của thuốc

Việc sử dụng kháng sinh kéo dài có thể làm suy yếu hệ vi sinh vật trong âm đạo, giảm đi số lượng lợi khuẩn cần thiết để duy trì môi trường cân bằng. Hậu quả là sự phát triển quá mức của nấm Candida, dẫn đến nhiễm nấm âm đạo và làm khí hư có màu trắng đục hoặc vàng, kèm theo ngứa rát.

5. Các bệnh viêm nhiễm phụ khoa

Vệ sinh không đúng cách, quan hệ tình dục không an toàn hoặc các nguyên nhân khác có thể dẫn đến các bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm âm đạo, viêm vùng chậu, viêm lộ tuyến cổ tử cung, và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Những bệnh này không chỉ gây ra khí hư bất thường mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

Tóm lại, khí hư bất thường không phải là dấu hiệu có thể coi thường, bởi nó thường phản ánh các vấn đề tiềm ẩn về sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Việc nhận diện sớm và xử lý kịp thời các nguyên nhân là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe phụ khoa toàn diện.

Cách điều trị tình trạng khí hư bất thường hiệu quả

Khí hư bất thường có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm viêm nhiễm, nhiễm trùng, hoặc sự mất cân bằng hệ vi sinh vật trong âm đạo. Việc điều trị khí hư bất thường không chỉ dừng lại ở việc giảm triệu chứng mà còn cần giải quyết triệt để căn nguyên gây ra tình trạng này.

Cách điều trị tình trạng khí hư bất thường

Dưới đây là những phương pháp điều trị hiệu quả, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng khí hư bất thường, cụ thể như sau:

1. Điều trị nội khoa bằng thuốc

Đối với những trường hợp nhẹ, các bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc chống nấm, hoặc thuốc đặt âm đạo để kiểm soát tình trạng viêm nhiễm phụ khoa. Tùy vào nguyên nhân, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp.

2. Điều trị ngoại khoa

Nếu phương pháp điều trị trên không mang lại kết quả, chị em cần tái khám để thay đổi phác đồ điều trị và có thể bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp ngoại khoa để can thiệp chuyên sâu hơn.

Ngoài việc điều trị theo đúng phác đồ của bác sĩ thì thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng khí hư bất thường. Chị em có thể thực hiện một số biện pháp sau đây để cải thiện tình hình:

• Vệ sinh âm đạo đúng cách: Sử dụng nước ấm và các sản phẩm làm sạch dịu nhẹ, không chứa hương liệu và không làm mất cân bằng pH âm đạo. Tránh thụt rửa sâu vì điều này có thể gây rối loạn hệ vi sinh tự nhiên. Thay băng vệ sinh thường xuyên và giữ vệ sinh sạch sẽ trong kỳ kinh nguyệt là yếu tố quan trọng giúp hạn chế nguy cơ viêm nhiễm.
• Tránh sử dụng các sản phẩm gây kích ứng: Một số sản phẩm như dung dịch vệ sinh có mùi thơm mạnh, xà phòng, hoặc chất bôi trơn có thể gây kích ứng và làm thay đổi môi trường âm đạo, dẫn đến khí hư bất thường.
• Uống đủ nước: Uống nhiều nước giúp loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể, hỗ trợ quá trình điều trị viêm nhiễm.
• Chườm ấm: Đối với những trường hợp đau bụng hoặc khó chịu do viêm nhiễm, chườm ấm có thể giúp giảm bớt các triệu chứng này.
• Thay đổi thói quen ăn uống: Bổ sung thực phẩm giàu probiotic như sữa chua, kim chi hoặc thực phẩm giàu chất xơ có thể giúp duy trì sức khỏe hệ vi sinh đường ruột và âm đạo. Đồng thời, giảm tiêu thụ đồ ngọt và carbohydrate tinh chế có thể hạn chế sự phát triển của nấm men.
• Tránh quan hệ tình dục không an toàn: Nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, Chlamydia, Trichomonas,…cũng là nguyên nhân gây ra khí hư bất thường. Do đó, việc thực hiện quan hệ tình dục an toàn là vô cùng cần thiết. Chính vì vậy, nên sử dụng bao cao su có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm và bảo vệ sức khỏe sinh sản.
• Thăm khám phụ khoa định kỳ: Việc khám định kỳ mỗi 6 tháng một lần giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường và ngăn chặn các bệnh phụ khoa tiềm ẩn. Điều này không chỉ đảm bảo sức khỏe phụ khoa mà còn bảo vệ khả năng sinh sản lâu dài của phụ nữ.

Trong bài viết trên đây chúng tôi vừa chia sẻ đến các bạn những thông tin về khí hư và các tình trạng khí hư bất thường cũng như cách điều trị hiệu quả. Hy vọng những thông tin mà các bác sĩ tại Phòng Khám Đa Khoa Nam Định vừa cung cấp sẽ phần nào giúp người bệnh có thể hiểu hơn về tình trạng bệnh lý này. Nếu có thắc mắc gì hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết hơn.